Giảm nghèo và chính sách đối với lao động di cư

Thị dài lao động Việt Nam đang hình thành và phát triển , do đó xuất hiện các làn sóng lao động di cư là rất bình thường. Nhưng trong lĩnh vực này cũng rất cần những Học hỏi sâu để áp dụng vào thực tại Việt Nam nhằm nâng cao việc gác canh các quyền , các cơ hội việc làm bền vững cho lao động di cư. Có nghĩa là lao dong di cư phải được đối xử công bằng vì những đóng góp rất lớn của họ vào sự phát triển kinh tế của giang sơn cũng như các nước nhập khẩu lao dong . Đây cũng là Sự tình mà một số nội dung của nó đã được đặt ra trong hội thảo “Nâng cao vai trò của tổ chức công đoàn trong việc gác canh người lao động đi làm việc có hạn ở nước ngoài” do ILO phối hợp với Tổng liên đoàn lao động VN vừa tổ chức hai ngày ( 17-18/11/2011 ) tại Hà Nội. Dựa vào những khảo sát tình hình lao động di cư mấy năm gần đây đều cho thấy , lao động di cư trong nước thường tập kết về các đô thị lớn như: Hà Nội , TP Hồ Chí Minh , dà Nẵng... Danh thiếp tỉnh giáp giới với những đô thị lớn vì nơi đây tập kết nhiều khu Công lao , đặc khu kinh tế…Đặc biệt vào dịp giáp tết âm lịch thì lao đông đổ về đô thị lại tăng lên. Những lao động di cư đến đây thông thường nhiều cơ hội kiếm việc làm với lương lậu cao hơn các nơi khác. lao dong di cư trong nước thông thường các đặc điểm dễ thấy đó là tỷ lệ tuổi đời lao động còn trẻ cao , đa số họ đều là những lao dong phổ biến hoặc có Thấp kỹ thuật thấp. Vì thế , họ đang đối mặt với nhiều Sự tình như thiếu am hiểu về pháp luật , về lao động… nên họ có nhiều nguy cơ bị bóc lột sức lao động , dễ bị tuyển mộ trái phép hoặc làm những việc không có sự gác canh của pháp luật , làm việc không có hiệp đồng và bảo hiểm lao dong . Hầu hết lao dong di cư không được bảo đảm các quyền công dân căn bản như quyền được chăm chút sức khỏe , quyền bầu cử và ứng cử , quyền dự các tổ chức chính trị , tầng lớp ở cả nơi đi và nơi đến. Mức sống của họ thường rất thấp và rất khó tiếp cận với các dịch vụ giáo dục , y tế , nhà ở ở... Riêng đối với lao dong nữ di cư còn phải chịu nhiều bất bình đẳng hơn nam giới như mức lương lậu thấp hơn khi làm cùng công việc , thời gian lao dong quá dài ( 10 – 12 giờ/ngày ) , bị “quản thúc” trong các công xưởng , nhà máy , nơi ăn , chốn ngồi không bảo đảm... là nạn nhân của bệnh tật , tệ nạn tầng lớp và các tổ chức buôn bán người. Chính do những khó khăn đó của những lao động di cư thường là mầm mống , nguyên nhân tạo ra những sự bất ổn trong tầng lớp dẫn đến sự vi bất hợp pháp luật , gây mất thứ tự an ninh tầng lớp như: ăn cắp , giết tróc , tình trạng đình công bột phát… Đối với tình trạng người lao dong di cư nước ngoài cũng bất an không kém. Bởi theo Cuối cùng khảo sát thực địa tại Malaysia trong tổng số 534 lao động di cư bao gồm 97 lao dong Việt Nam về chi phí cho một lần đi lao dong nước ngoài làm việc trong lĩnh vực sản suất và xây dựng thì chi phí chính yếu chiếm từ 500USD đến 1000 USD chiếm 52% , còn chi phí từ 1500- 2000 USD chiếm 21 , 6%. Như vậy có thể thấy với mức chi phí như trên cho một lần bay lao động nước ngoài đối với dân nghèo vẫn tương đối cao. Một Sự tình nữa cũng rất đáng quan tâm là tỷ lệ nộp đơn khiếu nại của lao động Việt Nam trong khảo sát trên chiếm tỷ lệ cao nhất so với các nước có lao dong di cư , chiếm tới 38%. Nhiều khi người lao dong Việt Nam bị đối xử tây vị như bị từ chối trả lương thì không biết phải liên lạc với tổ chức nào , bằng cách nào để giúp họ đòi hỏi quuyền lợi xác đáng… Đó là chưa kể đến đa phần trong số họ không được quan tâm đến việc nâng cao sức khỏe. Một cán bộ của Cục Lãnh sự , Bộ Ngoại giao từng cho biết ở A-rập-Xê-ut , lao dong nữ nước ta bị chủ quỵt lương thời gian làm thêm , bị bạc đãi , đánh bại và bị đuổi khỏi nhà. Do hạn chế ngôn ngữ họ không biết gọi cảnh sát can thiệp hoặc khi gọi cho Đại sứ quán kêu cứu nhưng lại không biết rõ Tấm giấy ghi tên tuổi mình đang ở đâu. Tại Italia , lao dong nữ Việt Nam cũng bị chủ đối xử hà khắc , hạ nhục khiến họ nản , bỏ trốn , trở thành lao dong bất hợp pháp… Cục Quản lý lao động ngoài nước ( bộ lao dong - Thương binh và tầng lớp ) , cho biết , hiện có khoảng 500.000 người lao động ( NLĐ ) nước ta đang làm việc tại trên 40 nhà nước và vùng lãnh thổ. Một số thị trường lớn như: Malaixia ( khoảng 90.000 người ) , Đài Loan ( trên 80.000 người ) , Hàn Quốc ( khoảng 45.000 người ). Chỉ tính từ năm 2001 đến nay , bình quân mỗi năm chúng ta đưa được khoảng trên 60.000 NLĐ đi làm việc ở nước ngoài. Riêng 5 năm trở lại đây , chúng ta đưa được gần 80.000 NLĐ đi mỗi năm. Các chuyên gia lao động thuộc tổ chức lao dong quốc tế ( ILO ) qua khảo sát trên 300 mẫu được chọn lọc ở một số tỉnh , thành cũng cho biết tình trạng đa số lao dong không nắm được nghề nơi mình đến làm việc , không cố ý thức vai trò của công đoàn và ích lợi của công đoàn đối với người lao động. Đây là những Sự tình mà chúng ta rất cần phải lưu ý. Có thể nói cảnh tượng lao động di cư được xem là một cách giảm nghèo hữu hiệu. Tuy nhiên , để tạo sự an toàn cho lao dong di cư cũng là cách bảo đảm an toàn thứ tự tầng lớp , xóa đói , giảm nghèo bền vững thì ngoài việc thực hiện tốt chính sách của nhà nước , các Vùng đất cũng rất rất cần tăng cường gia chi dĩ vai trò , trách nhiệm của mình. Đó là có thủ pháp để nắm rõ lực lượng lao động di cư ngay từ cấp tổ dân phố , phường , cùng phối hợp chặt chẽ với các tổ chức Ghi tên (ở cơ quan tại Vùng đất có người di cư đến để tổ chức triển khai các đề án đào tạo nghề của Chính phủ , trong đó Đoái đến đào tạo nghề và hỗ trợ mở nghề ngay tại địa phương; Tuyên truyền cung cấp miễn phí các tài liệu về pháp lý , luật lao động , trợ cấp miễn phí pháp luật , tổ chức các đường dây điện thoại nóng , Tấm giấy ghi tên tuổi giúp đỡ cho lao dong di cư. Đối với lao động di cư nước ngoài cũng vậy , cần tuyên truyền pháp luật lao dong của Việt Nam , các công ước của ILO đi lao động tới người lao động cho họ trước khi đi. Trước mắt cần đề xuất hiệu đính tu bổ chính sách pháp luật hiện hành , đầu tiên là Luật Người lao dong Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hiệp đồng phải có quy định quyền và trách nhiệm của Công đoàn. Đồng thoại đó là tăng cường các hoạt động đối ngoại của Công đoàn , đặc biệt đối với tổ chức lao dong quốc tế ( ILO ) và công đoàn các nước có số lượng lớn lao dong nước ta đang làm việc để gác canh quyền lợi cho lao dong di cư./.